Wat hebben tien jaar decentralisaties ons gebracht?
Een decennium na de decentralisaties in het sociaal domein, is het tijd voor reflectie. Tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van Movisie op 20 januari 2025 kwam de huidige stand van zaken uitgebreid aan bod. Terwijl sommige deskundigen de decentralisaties als een slimme zet beschouwen, zijn er beslist kritische geluiden die niet genegeerd mogen worden.
De roep om toegankelijkheid en consistentie
Janny Bakker-Klein, bestuurder bij Movisie, uitte haar onvrede over de uitvoering van de decentralisaties. Ze wees op het gebrek aan een enkel aanspreekpunt per cliënt, iets wat veel mensen juist graag willen zien. Deze uitdaging onderstreept de dringende behoefte aan consistentie en toegankelijkheid binnen de hulpverlening.
Bureaucratisch inferno en morele overwegingen
Harriët Duurvoort omschrijft het systeem in haar column als een 'bureaucratisch inferno', waar willekeur en chaos de boventoon voeren. De kritiek is scherp: hulpverleners kijken soms vooral naar postcodes in plaats van naar de daadwerkelijke behoeften van kinderen in nood. Dit legt bloot dat er niet alleen structurele problemen, maar ook morele vraagstukken zijn rondom hoe menselijke zorg verleend moet worden.
De noodzaak van kennisdeling en data-analyse
Peeters en Ham, de schrijvers van het jaarboek 'Als we dat hadden geweten', benadrukken dat het essentieel is voor gemeenten om van elkaar te leren en beschikbare data te benutten voor betere ondersteuning. Het is overduidelijk dat veranderingen nodig zijn in de zorgverlening. Herverdeling van verantwoordelijkheid en politieke daadkracht kunnen een positieve invloed hebben op de huidige situatie.
Diepere sociale implicaties
De gepresenteerde inzichten wijzen ook op de uitgebreide gevolgen van armoede en ontoegankelijke hulp voor gezinnen. Het debat aanwakkeren over hoe een ondersteunend netwerk eruit moet zien, toont aan dat decentralisaties meer zijn dan enkel administratieve herstructurering – ze dragen ook diepgaande sociale gevolgen met zich mee.
Gemeenten moeten verantwoorder en empathischer handelen om effectieve zorg te bieden aan mensen in nood. Het is tijd voor een vernieuwd perspectief en leren van eerdere fouten om de zorg voor kwetsbare burgers te verbeteren.
Om het sociaal domein te versterken en het leven van kwetsbare mensen te verbeteren, zijn meer samenwerking, transparantie en ondersteuning noodzakelijk. Gemeenten blijven uitdagen, hen verantwoordelijk houden en keuzes maken vanuit de behoeften van burgers, zijn cruciaal voor de toekomst van ons sociaal systeem.
Bron: Movisie, verslag nieuwjaarsbijeenkomst 2025.