Bestaanszekerheid: De Bouwsteen voor een Inclusieve Samenleving

Meer dan Alleen Financiële Zekerheid

Bestaanszekerheid roept veel maatschappelijke vragen op, en terecht. Hoewel het vaak wordt gelinkt aan financiële stabiliteit, gaat het over veel meer, zoals huisvesting, werkgelegenheid, zorgverlening en klimaatadaptatie. Dit brede begrip vormt de basis voor een leefbare en welvarende samenleving. Volgens het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) is bestaanszekerheid nauw verbonden met hulpbronnen zoals sociale netwerken, gezondheid en het vermogen om mee te doen in de moderne maatschappij.

Grondrechten en Gemeenschappen

Het recht op een waardig bestaan is vastgelegd in artikel 20 van de grondwet en geldt zowel individueel als collectief. Wanneer iedereen toegang heeft tot basisvoorzieningen zoals huisvesting, voedzame maaltijden en adequate kleding, dan ontstaat er een inclusieve en ondersteunende gemeenschap. Vooral in tijden van toenemende digitalisering moeten we ervoor zorgen dat iedereen voldoende steun ontvangt om actief deel te nemen aan de samenleving.

Belangrijke Richtlijnen voor Beleidsmakers

Bij de ontwikkeling van beleid rond bestaanszekerheid moet altijd gekeken worden naar de bredere context. Niet alleen de individuen die direct hulp nodig hebben zijn relevant, maar ook hun sociale omgeving, zoals mantelzorgers en familie. Het is cruciaal om daarnaast te anticiperen op de behoeften van toekomstige generaties; goed beleid is toekomstbestendig en houdt rekening met de uitdagingen die onze kinderen en kleinkinderen zullen tegenkomen.

Stappen naar een Duurzame Toekomst

Hoewel oplossingen voor kwesties rondom bestaanszekerheid niet op korte termijn te verwachten zijn, kunnen we nu al concrete stappen zetten. Bijvoorbeeld door gebruik te maken van bestaande regelingen die de financiële zekerheid bevorderen. Initiatieven zoals 'BerekenUwRecht' verminderen de complexiteit en maken inzichtelijk waar mensen aanspraak op kunnen maken.

Het Belang van Nauwkeurigheid

Nauwkeurigheid in de berekeningen van deze regelingen is van cruciaal belang. Zelfs een klein inkomensverschil kan grote consequenties hebben voor iemands recht op hulp. Onjuiste of onnauwkeurige informatie kan leiden tot grote financiële problemen voor kwetsbare groepen. Onze benadering moet daarom streven naar precieze resultaten; 'bijna goed' is simpelweg niet voldoende.

Het thema bestaanszekerheid moet voortdurend onder de aandacht blijven. Het is niet alleen een grondrecht, maar vormt ook de ruggengraat van een fijne samenleving. We moeten ervoor zorgen dat hierop geen concessies worden gedaan; de gevolgen hiervan zouden op lange termijn negatief kunnen uitwerken voor ons allen.

Voor ondersteuning en verdere informatie kunt u altijd rekenen op Stimulansz.

Decentralisaties in het Sociaal Domein: Lessen na een Decennium

Wat hebben tien jaar decentralisaties ons gebracht?

Een decennium na de decentralisaties in het sociaal domein, is het tijd voor reflectie. Tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van Movisie op 20 januari 2025 kwam de huidige stand van zaken uitgebreid aan bod. Terwijl sommige deskundigen de decentralisaties als een slimme zet beschouwen, zijn er beslist kritische geluiden die niet genegeerd mogen worden.

De roep om toegankelijkheid en consistentie

Janny Bakker-Klein, bestuurder bij Movisie, uitte haar onvrede over de uitvoering van de decentralisaties. Ze wees op het gebrek aan een enkel aanspreekpunt per cliënt, iets wat veel mensen juist graag willen zien. Deze uitdaging onderstreept de dringende behoefte aan consistentie en toegankelijkheid binnen de hulpverlening.

Bureaucratisch inferno en morele overwegingen

Harriët Duurvoort omschrijft het systeem in haar column als een 'bureaucratisch inferno', waar willekeur en chaos de boventoon voeren. De kritiek is scherp: hulpverleners kijken soms vooral naar postcodes in plaats van naar de daadwerkelijke behoeften van kinderen in nood. Dit legt bloot dat er niet alleen structurele problemen, maar ook morele vraagstukken zijn rondom hoe menselijke zorg verleend moet worden.

De noodzaak van kennisdeling en data-analyse

Peeters en Ham, de schrijvers van het jaarboek 'Als we dat hadden geweten', benadrukken dat het essentieel is voor gemeenten om van elkaar te leren en beschikbare data te benutten voor betere ondersteuning. Het is overduidelijk dat veranderingen nodig zijn in de zorgverlening. Herverdeling van verantwoordelijkheid en politieke daadkracht kunnen een positieve invloed hebben op de huidige situatie.

Diepere sociale implicaties

De gepresenteerde inzichten wijzen ook op de uitgebreide gevolgen van armoede en ontoegankelijke hulp voor gezinnen. Het debat aanwakkeren over hoe een ondersteunend netwerk eruit moet zien, toont aan dat decentralisaties meer zijn dan enkel administratieve herstructurering – ze dragen ook diepgaande sociale gevolgen met zich mee.

Gemeenten moeten verantwoorder en empathischer handelen om effectieve zorg te bieden aan mensen in nood. Het is tijd voor een vernieuwd perspectief en leren van eerdere fouten om de zorg voor kwetsbare burgers te verbeteren.

Om het sociaal domein te versterken en het leven van kwetsbare mensen te verbeteren, zijn meer samenwerking, transparantie en ondersteuning noodzakelijk. Gemeenten blijven uitdagen, hen verantwoordelijk houden en keuzes maken vanuit de behoeften van burgers, zijn cruciaal voor de toekomst van ons sociaal systeem.

Bron: Movisie, verslag nieuwjaarsbijeenkomst 2025.

Innovaties die het Sociaal Domein Transformeren

Inzichten voor de Toekomst van het Sociaal Domein

Het sociaal domein verandert in een razend tempo en als professional is het cruciaal om de nieuwste ontwikkelingen en innovaties bij te houden. Dit artikel biedt waardevolle inzichten en projecten die de kwaliteit van ondersteuning en dienstverlening binnen verschillende werkgebieden in het sociaal domein verbeteren.

Praktisch Inkomensadvies

Een innovatieve aanpak om bijstandsgerechtigden naar werk te begeleiden, is het aanbieden van een gedetailleerd overzicht van hun inkomsten als ze aan de slag gaan. Tom Mushota en Karin van Nuland van Stimulansz wijzen erop dat duidelijke en doelgerichte informatie bijdraagt aan het stimuleren van de overgang naar werk.

Samenwerking Tussen Nibud en Stimulansz

In 2025 zal de kennisbank Inzicht Sociaal Domein worden uitgebreid met de Nibud Prijzengids voor bijzondere bijstand. Deze gids biedt praktische richtlijnen voor degenen die betrokken zijn bij de toekenning van bijzondere bijstand, en is essentieel voor het versterken van financiële steun aan inwoners.

Succesvolle Activering in Nijmegen

De gemeente Nijmegen heeft op innovatieve wijze duizenden inwoners geactiveerd om minimaregelingen te benutten door gerichte communicatie via flyers aan degenen die eerder een energietoeslag aanvroegen. Dit bevestigt de kracht van strategische communicatie in het verbeteren van toegang tot sociale regelingen.

De Omgekeerde Verordening in de Praktijk

Met de opkomst van de omgekeerde modelverordening richten steeds meer gemeenten zich op het echt centraal stellen van de hulpvraag van inwoners. Strategisch adviseur Gerrit van Romunde benadrukt dat een integrale aanpak, die de samenwerking binnen het sociaal domein bevordert, hierbij van groot belang is.

Ervaringen van de Professionals

Michel Gooijer en Nataschja Stolker, professionals bij Stimulansz, delen persoonlijke observaties over de betekenis en voldoening in hun werk rondom sociaal beleid en ondersteuning. Hun verhalen illustreren de dynamiek en betrokkenheid die dit vakgebied vereist.

Het Belang van Deskundigheid in de Participatiewet

De Participatiewet staat niet stil, en het is van belang dat inkomensconsulenten voortdurend worden bijgewerkt over de laatste wetwijzigingen. Regelmatige trainingen en kenniswerkplaatsen zijn daarom onmisbaar voor het behouden van hoge standaarden in dienstverlening.

Het sociaal domein kent een dynamische omgeving met constant veranderende uitdagingen en kansen. Professionals die goed geïnformeerd en betrokken blijven, kunnen de kwaliteit van ondersteuning en beleidsvorming significant verbeteren. Neem deze innovaties en inzichten mee in uw dagelijkse praktijk en draag bij aan de voortdurende verbetering van de levens van inwoners in uw gemeenschap.

Verbetering van Ondersteuning aan Inwoners: Vijftien Werkzame Elementen

Hoe Gemeenten Ondersteuning Kunnen Verbeteren

Gemeenten staan voor de uitdaging om de toegang tot en uitvoering van mantelzorg en ondersteuning te verbeteren. Uit een uitgebreid onderzoek van Movisie zijn vijftien werkzame elementen voortgekomen die beleidsadviseurs en professionals binnen het sociaal domein kunnen helpen.

Mensen die dagelijks voor problemen staan, wenden zich vaak tot hun gemeente voor hulp en zorg. Het proces om de juiste ondersteuning te krijgen, blijkt echter regelmatig complex. Hilde van Xanten, senioradviseur passende ondersteuning bij Movisie, deed jarenlang onderzoek naar hoe gemeenten de toegang en integrale ondersteuning voor inwoners kunnen optimaliseren.

De Vijftien Werkzame Elementen

Het onderzoek leverde vijftien kritische elementen op, samengesteld uit grondige literatuurstudies, praktijkervaringen van professionals en inzichten van inwoners. Meer dan dertig betrokkenen, waaronder beleidsmakers en ervaringsdeskundigen, hebben hun feedback gegeven om deze elementen te vormen.

Essentiële Ingrediënten voor Effectievere Ondersteuning

Een onmisbaar element is de benoeming van een vaste contactpersoon. Dit zorgt ervoor dat er coördinatie is tussen verschillende dienstverleners, wat voorkomt dat inwoners telkens opnieuw hun verhaal moeten vertellen, een cruciale stap in het opbouwen van vertrouwen.

Een ander belangrijk aspect betreft het verlengen van de duur van indicaties. Voor inwoners met een langdurige ondersteuningsbehoefte levert jaarlijkse herindicatie onnodige stress op.

De basishouding van professionals speelt eveneens een essentiële rol. Inwoners willen zich begrepen voelen en dat begint bij een oprechte en luisterende houding van de professional tegenover de hulpvrager.

Het Aanvangen van Verbetering

Gemeenten kunnen starten door deze vijftien elementen te evalueren, zoals gerangschikt op de website van Movisie. Dit biedt ruimte voor discussie binnen teams over huidige sterke punten en mogelijke aanpassingen. Samenwerkingen tussen beleidsadviseurs en uitvoerende professionals kunnen de effectiviteit aanzienlijk verhogen.

Steun en Advies van Movisie

Movisie biedt uitgebreide ondersteuning aan gemeenten die hulp willen bij de implementatie van deze werkzame elementen. Ze organiseren webinars en bieden ondersteuning in lokale praktijken en netwerken.

Het Verkenningsinstrument Toegang (VIT) is een nuttige tool voor gemeenten om de toegankelijkheid voor hulp binnen het sociaal domein te beoordelen. De vijftien elementen kunnen helpen bij het belichten van verbeterpunten, terwijl de Toegangsscan waardevolle feedback van zowel inwoners als uitvoerders geeft.

Tenslotte, door samen te werken met zowel inwoners als professionals, kunnen gemeenten de ondersteuning effectiever maken en echt verschil in het leven van mensen creëren.

Conclusie: Door de aanbevolen vijftien werkzame elementen te implementeren, kunnen gemeenten niet alleen de toegang en ondersteuning verbeteren, maar ook een waardevollere relatie opbouwen met de inwoners. De integratie van feedbackmechanismen en tools zoals de Toegangsscan kan innovatie in het beleid bevorderen. Door samen te werken met ervaren kennisinstituten zoals Movisie, neemt de kans op succes aanzienlijk toe.

Bron: Movisie